Văn hoá doanh nghiệp là một trong những yếu tố quan trọng giúp tổ chức phát triển bền vững và thành công. Văn hoá doanh nghiệp không chỉ đơn thuần là các quy tắc, chuẩn mực mà nó phải phù hợp với mục tiêu và giá trị cốt lõi của tổ chức.
Trong bài viết này, chúng ta sẽ tìm hiểu những lợi thế cạnh tranh mà văn hoá doanh nghiệp mang lại, tại sao văn hoá doanh nghiệp là lợi thế cạnh tranh khó sao chép và cách cài đặt văn hoá doanh nghiệp có chủ đích để mang lại hiệu quả thực sự.
Văn hoá doanh nghiệp tạo lợi thế cạnh tranh gì?
Văn hoá doanh nghiệp được coi là một yếu tố quan trọng không chỉ đối với sự tồn tại và phát triển của một tổ chức, mà còn để giúp nó cạnh tranh trong thị trường kinh doanh ngày nay. Với sự khác biệt đó, không có gì ngạc nhiên khi một số tổ chức có văn hoá doanh nghiệp tốt thường có lợi thế cạnh tranh lớn hơn trên thị trường so với các tổ chức khác.
Tầm quan trọng của văn hoá doanh nghiệp trong việc tạo lợi thế cạnh tranh cho tổ chức:
Tác động của văn hoá doanh nghiệp đến năng suất lao động
Theo nghiên cứu từ Trường Kinh doanh Fuqua của Đại học Duke, hơn 50% giám đốc điều hành cho biết văn hóa doanh nghiệp “ảnh hưởng đến năng suất, sự sáng tạo, lợi nhuận, và tốc độ tăng trưởng của một công ty”. Khi một tổ chức có một văn hoá doanh nghiệp tốt, nhân viên cảm thấy được động lực và có nhiều động lực để làm việc. Nhân viên cảm thấy tự tin và đầy sáng tạo trong việc đưa ra các ý tưởng mới và tìm cách cải thiện các quy trình và sản phẩm hiện có. Điều này giúp tăng năng suất lao động và giúp tổ chức tiết kiệm thời gian và chi phí.
Tác động của văn hoá doanh nghiệp đến khách hàng
Văn hoá doanh nghiệp cũng có thể tác động đến khách hàng. Khi một tổ chức có một văn hoá doanh nghiệp tốt, khách hàng sẽ cảm thấy hài lòng về môi trường làm việc của tổ chức và cảm thấy được đối xử tốt. Điều này giúp tạo sự tin tưởng và lòng trung thành của khách hàng đối với tổ chức. Khách hàng cảm thấy hài lòng với sản phẩm và dịch vụ của tổ chức và có xu hướng quay lại và tiếp tục mua hàng. Và thậm chí giới thiệu cho người khác về sản phẩm và dịch vụ của tổ chức.
Theo nghiên cứu của Forbes, các công ty có nền văn hóa mạnh đã chứng kiến mức tăng trưởng doanh thu tăng gấp 4 lần. Hơn nữa, các công ty đã xuất hiện trong danh sách 100 Công ty Tốt nhất để Làm việc Tốt nhất hàng năm của Fortune cũng có lợi nhuận trung bình hàng năm cao hơn, với lợi nhuận tích lũy cao tới 495%.
Tầm quan trọng của văn hoá doanh nghiệp trong việc xây dựng lòng trung thành của nhân viên đối với tổ chức
Văn hoá doanh nghiệp cũng có vai trò quan trọng trong việc xây dựng lòng trung thành của nhân viên đối với tổ chức. Khi tổ chức có một văn hoá doanh nghiệp tốt, nhân viên sẽ cảm thấy hài lòng với môi trường làm việc và có động lực để làm việc tốt hơn. Họ cảm thấy tự tin và được đánh giá cao, và điều này giúp họ cảm thấy thỏa mãn và muốn ở lại với tổ chức lâu dài. Điều này cũng giúp giảm tỷ lệ nghỉ việc và tăng sự đồng tình và lòng trung thành của nhân viên đối với tổ chức.
Nghiên cứu do OC Tanner thực hiện đã phát hiện ra rằng 79% những người nghỉ việc nói rằng “không được đánh giá cao” là lý do chính cho quyết định của họ. Phần lớn những người được khảo sát (60%) cho biết họ “được thúc đẩy bởi sự công nhận hơn là tiền bạc”.
Những nhân viên có năng lực tốt sẽ gắn bó lâu dài với doanh nghiệp khi họ cảm thấy được đánh giá cao. Một nền văn hóa lành mạnh giúp kết nối mọi người trong tổ chức và mang lại sự công nhận cho đóng góp của nhân viên.
Xem thêm: Báo cáo của Deloitte về Văn hóa và sự gắn kết của Nhân viên
Tác động của văn hoá doanh nghiệp đến đổi mới và sáng tạo
Văn hoá doanh nghiệp tốt cũng có thể tác động đến đổi mới và sáng tạo của tổ chức. Khi tổ chức có một văn hoá doanh nghiệp tốt, nhân viên sẽ được khuyến khích đưa ra các ý tưởng mới và tìm cách cải thiện các quy trình và sản phẩm hiện có. Điều này giúp tạo ra các ý tưởng mới và giải pháp sáng tạo, giúp tổ chức cải thiện và phát triển sản phẩm và dịch vụ của mình.
Tại sao không thể làm Văn hoá doanh nghiệp theo kiểu “copy – paste”?
Một văn hoá doanh nghiệp tốt là yếu tố không thể thiếu để giúp một tổ chức có lợi thế cạnh tranh trên thị trường. Tuy nhiên, nhiều tổ chức có xu hướng sao chép văn hoá doanh nghiệp của các đối thủ cạnh tranh, hy vọng sẽ có được kết quả tương tự. Tuy nhiên, khác với nhiều thứ có thể sao chép được như chiến lược, sản phẩm, quy trình cho đến bí quyết công nghệ…, văn hoá doanh nghiệp là một yếu tố khó sao chép. Và không phải ai cũng hiểu rõ rằng, việc sao chép văn hóa doanh nghiệp không thực sự đem lại hiệu quả như mong đợi.
Một ví dụ điển hình của kiểu văn hóa copy paste dẫn đến thất bại thảm hại là của Giao Hàng Nhanh. Vào những năm 2014 – 2015, do quá hâm mộ văn hóa của Thế Giới Di Động, nên Lương Duy Hoài – CEO Giao Hàng Nhanh đã nhờ Mekong Capital tổ chức một buổi truyền cảm hứng về văn hóa của ‘đàn anh’ cho khoảng 40 quản lý cấp cao và trung của Giao Hàng Nhanh. Sau buổi học đó, mọi người rất gắn kết, đề ra những mục tiêu lớn lao.
Cũng thời điểm đó, công ty đón chào một vài nhân sự ở cấp C-level, những chuyên gia thứ thiệt ở vài ngành nghề. Tiếp theo, không khó đoán khi người mới bắt đầu va chạm với người cũ, văn hóa của người mới xung đột với văn hóa của người cũ. Những mục tiêu lớn lao cũng không có khả năng thực hiện.
Một số nguyên nhân giúp Văn hóa doanh nghiệp trở thành lợi thế cạnh tranh khó sao chép:
Văn hoá doanh nghiệp là đặc trưng riêng của mỗi tổ chức
Mỗi tổ chức đều có một văn hoá doanh nghiệp riêng, được xây dựng dựa trên các giá trị, tầm nhìn và mục tiêu của tổ chức. Điều này làm cho văn hoá doanh nghiệp trở thành một đặc trưng riêng biệt của từng tổ chức và không thể sao chép một cách đơn giản. Mỗi tổ chức cần phải xây dựng một văn hoá doanh nghiệp phù hợp với bản thân, không thể sao chép từ đối thủ cạnh tranh và hy vọng sẽ có được kết quả tương tự.
Xem thêm: Trải nghiệm nhân viên xuất sắc là chìa khóa cho cài đặt văn hoá doanh nghiệp thành công
Sự khác biệt giữa văn hoá doanh nghiệp của các tổ chức
Văn hoá doanh nghiệp của mỗi tổ chức là khác nhau vì nó phản ánh giá trị, tầm nhìn và mục tiêu của tổ chức đó. Mỗi tổ chức có các nhu cầu, yêu cầu và đặc thù khác nhau, do đó văn hoá doanh nghiệp cần phải phù hợp với các yếu tố đó. Nếu tổ chức sao chép văn hoá doanh nghiệp của đối thủ cạnh tranh, không chỉ không đáp ứng được các yêu cầu của chính tổ chức mà còn gây ra những rủi ro và hậu quả không mong muốn.
Văn hoá doanh nghiệp cần được xây dựng dựa trên thực tế và kinh nghiệm của từng tổ chức
Để xây dựng một văn hoá doanh nghiệp tốt, các tổ chức cần phải tự xác định và xây dựng dựa trên các giá trị, tầm nhìn và mục tiêu của chính mình. Điều này đòi hỏi sự hiểu biết về các quy trình, mô hình hoạt động và văn hóa hiện tại của tổ chức. Các tổ chức cần phải thực hiện các cuộc khảo sát và đánh giá để xác định các điểm mạnh và điểm yếu của văn hoá doanh nghiệp hiện tại của mình. Sau đó, dựa trên các kết quả đó, tổ chức có thể đề ra các giải pháp cải thiện và xây dựng văn hoá doanh nghiệp mới phù hợp với tổ chức.
Xem thêm bài viết tại:
Các bước cài đặt văn hoá doanh nghiệp có chủ đích
Việc cài đặt văn hoá doanh nghiệp có chủ đích đem lại nhiều lợi ích cho tổ chức.
Đầu tiên, văn hoá doanh nghiệp có chủ đích giúp tổ chức có một bộ giá trị và tầm nhìn rõ ràng, giúp tạo nên sự đồng nhất trong toàn bộ tổ chức.
Thứ hai, văn hoá doanh nghiệp có chủ đích giúp xây dựng sự trung thành của nhân viên đối với tổ chức. Khi nhân viên cảm thấy tự hào về giá trị và tầm nhìn của tổ chức, họ sẽ có động lực và tinh thần làm việc tốt hơn, cũng như sẽ giúp giảm tỷ lệ nghỉ việc trong tổ chức.
Cuối cùng, cài đặt văn hoá doanh nghiệp có chủ đích giúp tạo ra một môi trường làm việc tích cực, giúp thúc đẩy sự sáng tạo và đổi mới trong tổ chức, giúp tổ chức phát triển và cạnh tranh trên thị trường.
Vậy làm thế nào để cài đặt văn hoá doanh nghiệp có chủ đích? Dưới đây là các bước cụ thể:
Bước 1: Thiết lập hệ giá trị nền tảng – PMVC
Hệ giá trị nền tảng PVMC bao gồm 4 yếu tố Philosophy – Triết lý; Mission – Sứ mệnh; Vision – Tầm nhìn; Core Values – Giá trị cốt lõi):
- Triết lý: xác định các nguyên tắc và tư tưởng cơ bản mà doanh nghiệp mong muốn áp dụng và thực hiện trong tất cả các hoạt động của mình. Những triết lý kinh doanh sẽ trở thành điều bất biến trong mọi hoàn cảnh của doanh nghiệp.
- Sứ mệnh: định hướng mục tiêu chính của doanh nghiệp, mô tả rõ ràng và cụ thể về sản phẩm, dịch vụ và giá trị mà doanh nghiệp mong muốn cung cấp cho khách hàng.
- Tầm nhìn: mô tả mục tiêu dài hạn của doanh nghiệp, tạo ra một hình ảnh chi tiết về tương lai mà doanh nghiệp mong muốn đạt được.
- Giá trị cốt lõi: định nghĩa các giá trị cốt lõi mà doanh nghiệp tôn trọng và mong muốn thúc đẩy trong mọi hoạt động của mình.
Bước 2: Xác định phạm vi triển khai
Dựa vào mục đích, tình hình thực tế của công ty trong từng giai đoạn để lựa chọn một giá trị cốt lõi mong muốn triển khai. Từ đó, thiết lập mục đích, mục tiêu cho kế hoạch triển khai văn hoá doanh nghiệp.
Bước 3: Lập kế hoạch triển khai
Từ giá trị cốt lõi muốn triển khai, phát triển thành một bộ hành vi đại diện. Kết quả của quá trình này là một bộ hành vi cụ thể – biểu hiện của các hành vi đại diện. Để có thể cài đặt văn hoá doanh nghiệp có chủ đích thành công, bắt buộc cần xuất phát từ lãnh đạo. Người lãnh đạo cần phải được chuyển hoá về văn hoá trước, thay đổi hành vi. Từ đó, lãnh đạo mới có thể truyền được cảm hứng tới nhân viên của mình.
Bước 4: Đánh giá và cải tiến
Review và đánh giá các hoạt động triển khai văn hoá doanh nghiệp, xác định các điểm mạnh và điểm yếu, để từ đó thực hiện các điều chỉnh và cải tiến để đảm bảo hiệu quả của kế hoạch triển khai.
Cải tiến liên tục, sửa đổi và cập nhật văn hoá doanh nghiệp theo thời gian để đảm bảo nó phù hợp với các thay đổi trong thị trường và trong doanh nghiệp. Các cải tiến này cần phải được định kỳ để đảm bảo văn hoá doanh nghiệp luôn phù hợp với mục tiêu và giá trị của doanh nghiệp.
Kết luận
Văn hoá doanh nghiệp là một yếu tố quan trọng trong việc tạo lợi thế cạnh tranh cho một tổ chức. Tuy nhiên, không thể sao chép văn hoá doanh nghiệp của đối thủ cạnh tranh một cách đơn giản.
Mỗi tổ chức đều có một văn hoá doanh nghiệp riêng biệt, phản ánh giá trị, tầm nhìn và mục tiêu của tổ chức đó. Việc cài đặt văn hoá doanh nghiệp có chủ đích, dựa trên thực tế và kinh nghiệm của tổ chức, mang lại nhiều lợi ích cho tổ chức, bao gồm sự đồng nhất, sự trung thành của nhân viên và môi trường làm việc tích cực. Do đó, các tổ chức cần phải tự xác định và xây dựng văn hóa doanh nghiệp phù hợp với chính mình, không nên “copy – paste” từ đối thủ cạnh tranh.
